مزایا و معایب معاملات خودکار

مزایا و معایب معاملات الگوریتمی
مدیرعامل شرکت مزایا و معایب معاملات خودکار مدیریت فناوری بورس با اعلام مزایا و برخی معایب معاملات الگوریتمی، ویژگی رویه جدید را که بعد از ۸ ماه رفع ممنوعیت شده اعلام کرد.
به گزارش بیداربورس، روحالله دهقان درباره اقدام اخیر سازمان مزایا و معایب معاملات خودکار بورس مبنی بر لغو ممنوعیت معاملات الگوریتمی سهام شرکت های بورسی و فرابورسی بعد از حدود ۸ ماه با انتشار مطلبی با عنوان آزادی پس از ممنوعیت در دنیای اقتصاد اعلام کرد : رشد بازار سرمایه در سالهای اخیر سبب شد تا موضوع معاملات خودکار یا معاملات الگوریتمی، مورد اقبال برخی معاملهگران بازار قرار گیرد. به طوری که این افراد با استفاده از قابلیتهای فناوری اطلاعات اقدام به پیادهسازی استراتژیهای معاملاتی در قالب الگوریتمها کرده و این الگوریتمها را برای مواردی مانند سبدگردانی یا بازارگردانی بهکار بردند. علاوه بر این الگوریتمها برای مدیریت پرتفوی برخی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک نیز مورد استفاده قرار گرفت.
در این کاربردها از مزایای الگوریتمها مانند قابلیت اقدامات سریعتر و واکنشهای بهموقع، مدیریت تعداد بیشتری از سبدهای سرمایهگذاری و کاهش هزینه به ازای هر سبد، کاهش هزینه بازارگردانی و ایفای تعهدات بازارگردان بهطور کامل و بدون وابستگی به کاربر و موارد متعدد دیگری بهره گرفته شد و الگوریتمها جای خود را در بازار سرمایه باز کردند.
البته باید در نظر داشت الگوریتم نیز مانند هر ابزار دیگری در کنار مزایای متعددی که بههمراه دارد، معایبی را نیز در بر میگیرد که میتواند برای بازار سرمایه مخاطراتی ایجاد کند. همچنین از آنجا که این ابزار میتواند بسیار دقیق و قدرتمند عمل کند در نتیجه مخاطرات ایجاد شده نیز به مراتب میتوانداز عملگرهای انسانی جدیتر باشد.
در این میان سازمان بورس بهمن ۹۸ دستورالعمل معاملات الگوریتمی را مصوب و چارچوبهایی را مشخص کرد و بهدنبال رشد بسیار سریع بازار در آن سال و ۶ ماه اول سال گذشته، استفاده از الگوریتمها نیز به سرعت رشد کرد و تعداد زیادی از معاملهگران بهصورت رسمی و غیررسمی از این رویکرد جدید بهره گرفتند.
مهر سال گذشته هم با بروز ریزشهای بازار سهام و افت شاخص، برخی شواهد حاکی از این بود که معاملات مزایا و معایب معاملات خودکار الگوریتمی در افزایش این روند منفی در بازار نقش دارند و براساس قواعد اعلامی در این برنامهها با ایجاد روند منفی، الگوریتمها تصمیم به فروش بیشتر گرفته و این روند را تشدید میکنند. حتی در برخی موارد مشاهده شد که الگوریتمها بدون قصد انجام معامله، صرفا اقدام به سنگین کردن صفهای فروش میکنند.
با این فرض و برای جلوگیری از تشدید روند منفی در بازار و پیادهسازی راهکارهای کنترلی مناسب با تصمیم مدیریت نظارت بر بورسها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار معاملات الگوریتمی ممنوع اعلام شد که مشکلاتی برای شرکتهای استفاده کننده از الگوریتمها بهدنبال داشت و کسب و کار این شرکتها را دچار مخاطره جدی کرد.
البته باید در نظر داشت با ایجاد این محدودیت، صرفا شرکتهای دارای مجوز معاملات الگوریتمی و استفاده کننده از درگاههای رسمی، دچار محدودیت شدند و بخشی از الگوریتمها که از ابتدا به صورت غیررسمی عمل کرده بودند، همچنان قادر به ادامه بودند.
الگوریتمها اغلب نمیتوانند روالهای مثبت یا منفی را ایجاد کنند. بلکه عموما براساس شرایط مثبت یا منفی ایجاد شده، تصمیمگیری میکنند و میتوانند روند ایجاد شده را تشدید کنند اما این روند و توقف معاملات الگوریتمی چندان طولانی نشد و با توجه به وضعیت جدید بازار و در اواخر فروردین سال جاری، نهاد ناظر با قراردادن برخی شرایط، معاملات الگوریتمی را مجاز کرد.
در شرایط جدید سعی بر آن شده تا حد امکان، الگوریتمها کنترل شوند تا در موارد بروز مخاطرات، ناظر بازار بتواند در سریعترین زمان ممکن عملکرد این الگوریتمها را متوقف کرده یا بهصورت دورهای بتواند ساختار این الگوریتمها را بررسی و در صورت مشاهده تنظیمات نادرست در این الگوریتمها، تذکرات لازم را به بهرهبرداران آن اعلام کند.
یکی از مزایای استفاده صحیح از الگوریتمها افزایش نقدشوندگی و کاهش هیجانات انسانی است. زیرا این الگوریتمها فارغ از هیجانات انسانی و براساس شرایط بازار و اطلاعات معاملات تصمیمگیری میکنند.
در وضعیت فعلی بازار سرمایه موضوع نقدشوندگی بهطور جدی دچار مخاطره شده و هیجانات انسانی سبب شده با وجود اطلاعات مالی بسیار مناسب، روند منفی در بازار همچنان ادامه داشته باشد، شاید بهکارگیری صحیح الگوریتمها بتواند این مشکلات را مرتفع کرده و بازارسرمایه مجددا به روزهای رونق بازگردد.
جزئیات خبر
معاملات الگوریتمی در بورس چیست؟ (Algorithmic trading)
با توسعه روز افزون بازارهای مالی و افزایش سرعت معاملات، نیازهای جدیدی همچون نیاز به ابزارهای معاملاتی هوشمند و خودکار و رباتهای سریع (جهت رصد سریع به موقع بازار) بیشتر احساس خواهد شد. یکی از نوآوری هایی که در معاملات بازار سرمایه به کمک سرمایه گذاران آمده است ابزار معاملات الگوریتمی است.
به معامله خودکار مزایا و معایب معاملات خودکار در بازار بورس با استفاده از کامپیوتر بهصورت تمام اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک معامله الگوریتمی گفته می شود. در معاملات الگوریتمی در بورس کامپیوتر با استفاده از الگوریتمی که به آن دادهشده در بازار (ها) جستجو میکند و فرصتهای معاملاتی را شکار میکند. به این الگوریتم ها بلک باکس نیز گفته می شود.
در معاملات الگوریتمی بورس فرد معامله گر نقطه ورود و خروج به سهم مورد نظر را تعریف می کند و برنامه بر اساس آن عمل می کند یکی از کاربردهای معاملات الگوریتمی در بورس شکستن سفارش ها است. به مثال زیر توجه کنید:
فرض کنید یک معاملهگر میخواهد ۱۰۰ میلیارد تومان سهام بخرد امکان ثبت چنین سفارشی به دلیل محدودیت حجمی سفارش در بازار امکان پذیر نیست زیرا باعث تاثیرگذاری منفی بر بازار میشود . در چنین مواردی یک الگوریتم معاملاتی وظیفه شکستن سفارش به سفارشهای کوچک در حجمهای متفاوت و اجرای آنها در بازههای زمانی متفاوت را با سرعت بالایی انجام می دهد.
آیا معاملات الگوریتمیک برای بازار بورس ایران مناسب است؟
۸۵ درصد معاملات در بورس آمریکا توسط الگوریتمهای معاملاتی انجام می شود ایران نیز جزو اولین کشورهایی است که مسابقات الگوریتمی را برگزار کرده است. به نظر می رسد این روش معامله به مرور جایگزین روش سنتی معامله در بورس خواهد شد.
تکنولوژی معاملات الگوریتمی ابزاری است که میتواند برای همه بازارهای مالی مورداستفاده قرار بگیرد. مانند بازار بورس، بازار آتی کالا (زعفران، زیره، و …)
معاملات الگوریتمی چگونه عمل می کنند؟
معالات الگوریتمی بر اساس برنامه ای که با توجه به استراتژی معاملاتی شما نوشته شده است انجام می شود. الگوریتم به معنی انجام دستورات به صورت مرحله به مرحله می باشد. معاملات الگوریتمی، روشی در معاملهگری است که از کامپیوتر برای تحلیل و معاملهگری استفاده میشود. در شکل زیر می بینید که معاملات الگوریتمی چگونه کار می کند:
استفاده از معاملات الگوریتمی نیاز به داشتن پیش شرط هایی به شرح زیر است:
- باید به یک زبان برنامه نویسی برای الگوریتم نویسی در بورس مسلط باشید در غیر این صورت نرم افزار معاملات الگوریتمی را تهیه کنید.
- باید به اطلاعات و دیتای بازار سرمایه دسترسی داشت تا بتوان آنها را در اختیار الگوریتم قرار داد.
- ایجاد زیرساخت لازم برای انجام پیش تست روی سیستم برنامه ریزی شده پیش از ورود به بازار واقعی
- فراهم کردن اطلاعات تاریخی لازم و دیتای شرایط مزایا و معایب معاملات خودکار بازار در گذشته بسته به استراتژی اجرا شده در الگوریتم برای تست کردن آن
مزایای معاملات الگوریتمی در بورس
- یکی از مزایای معاملات الگوریتمی در معاملات بورسی این است که کار را ساده تر کرده و میزان خطا را کاهش می دهد.
- شما می توانید با استفاده از معاملات الگوریتمی از استراتژی معاملاتی خود تست بگیرید.
- سرعت بالا در سفارش گذاری دارند و قادرند معاملات شما را در قیمت مورد نظر انجام دهند.
- دقت انجام معاملات افزایش می یابد.
- معاملات الگوریتمی در بورس قادر به پ یادهسازی استراتژیهای پیچیده و استفاده از چند استراتژی به صورت همزمان هستند.
- همچنین می تواند زمان یافتن سهم مورد نظر برای معامله گر را کاهش دهد.
- معاملات الگوریتمی در بورس کمک میکند تا بازار از احساسات انسانی دور شود و نقدینگی در بازار افزایش یابد.
- معاملات الگوریتمی به ما در انتخاب بازار، انتخاب محصول، مدیریت ریسک و سرمایه، ورود به موقعیت معاملاتی و مدیریت معاملات باز کمک می کند.
- در معاملات الگوریتمی امکان پیش تست وجود دارد و می توان مواردی مانند میزان سود و میزان ضرر را با توجه به شرایط مشابه بازار سنجید وریسک سرمایه گذاری را کاهش داد.
- امکان تحلیل مقدار زیادی اطلاعات و انتخاب بهترین نتیجه از بین میلیونها راه ممکن را فراهم می کند.
- عدم خستگی و توانایی انجام کارهای تکراری
انواع معاملات الگوریتمی در بورس
- الگوریتم های تهاجمی:
الگوریتم های تهاجمی برپایه تکمیل سفارشات با اضطرار بالا طراحی شده اند.
- الگوریتمهای سیگنالدهی:
مانند اندیکاتورهای RSI، MacD، MA یا Ichimoku
- الگوریتم های انفعالی:
الگوریتم های انفعالی در بازه های زمانی طولانی معامله می کنند و تحت تاثیر تغییرات شرایط بازار هستند اما برعکس الگوریتم های مزایا و معایب معاملات خودکار تهاجمی حالت اضطراری ندارند.
- الگوریتم های سفارشات در گردش
- الگوریتمهای مانیتورینگ
- الگوریتمهای کم بسامد و پربسامد
- الگوریتم های اثر محور
- الگوریتم های هزینه محور
- الگوریتم های فرصت طلبانه
معایب معاملات الگوریتمی در بورس
سازمان بورس و اوراق بهادار با دستور ابلاغیه ای اعلام کرد: استفاده از الگوهای الگوریتمی و تقسیم سفارشات برخط در بورس و اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران برای تمامی اشخاص اعم از حقوقی ها و حقیقی ها به منظور حفظ شرایط تعادل عرضه و تقاضا تا اطلاع ثانوی ممنوع است. به نظر میرسد یکی از معایب استفاده از معاملات الگوریتمی بورس برهم زدن تعادل بین عرضه و تقاضا می باشد. در ادامه به برخی دیگر از معایب معاملات الگوریتمی در بورس اشاره می کنیم:
۱. چنانچه فردی که اقدام به الگوریتم نویسی می کند آشنایی کافی به آن نداشته باشد و یا شرایط بازار را به خوبی نشناسد می تواند باعث متحمل شدن ضررهای بسیاری در بورس شود. بنابراین داشتن تجربه و تبحر در کدنویسی بسیار مهم است.
۲. مکانیزم عمل معاملات الگوریتمی بر اساس اطلاعات بازار است این الگوریتم ها اطلاعات را به صورت لحظه ای از بازار دریافت می کنند و در صورت مطابقت اطلاعات دریافتی با دستورالعمل های الگوریتم ان ها را اجرا می کنند. حال فرض کنید در حین اجرای الگوریتم اینترنت قطع شود!!
۳. در صورتی که اطلاعات به درستی آپدیت نشود و بهینه سازی بر اساس خطاهای بک تست و شرایط روز بازار انجام نگیرد معادلات بر هم خورده و پیش بینی ها درست از آب درنمی آید.
در شکل زیر مشاهده می کنید که انجام معاملات الگوریتمی در بورس در حال افزایش است و پیش بینی می شود که به زودی جایگزین معاملات سنتی شود.