بررسی حکم شرعی معامله در بورس

دارالافتای مصر در پیامی حکم شرعی معاملات بورسی را بیان و بر ضرورت آگاهی مناسب برای ورود به عرصه معاملات بورسی تاکیدکرد.

حکم شرعی معاملات بورس در فقه اهل سنت | حرمت استفاده از WiFi دیگران

دارالافتای مصر در پیامی حکم شرعی معاملات بورسی را بیان و بر ضرورت آگاهی مناسب برای ورود به عرصه معاملات بورسی تاکیدکرد.

به گزارش بین‌الملل خبرگزاری رسا، صفحه رسمی دارالافتای مصر در شبکه اجتماعی فیسبوک در پاسخ به استفتائی، معاملات مالی در بورس را شرعا جایز دانست.

دارالافتا خاطر نشان کرد که بورس عبارت از بازار فروش اوراق مالی و معاملات تجاری است و معامله در آن با خرید و فروش سهم شرکت‌های مختلف انجام می‌گیرد.

این نهاد دینی افزود: معاملات بورس در زمره اطلاق «أحل الله البیع» قرار میگیرد از این رو فعالیت شرکت‌های تجاری در بورس شرعا جایز است مشروط بر آنکه هدف از خرید و فروش سهم‌ها، مشارکت در تجارت، صنعت، پیشه و یا فعالیت خدماتی نهادها و سازمان‌های حاضر در بورس باشد.

مرکز رسمی پاسخگویی به مسائل شرعی مصر اظهار داشت: اگر معاملات بورسی به قصد مضاربه بر سهم‌ها برای ضرر به شاخص مالی سهم شرکت‌ها یا خدعه، نیرنگ و فریب متقاضیان باشد، چنین معامله‌ای شرعا حرام و باطل است.

دارالافتای مصر تصریح کرد: وارد ساختن ضرر مالی به سهامداران با زد و بندهای اقتصادی، ایجاد اختلال در قیمت واقعی سهم موسسات مالی و تجاری جایز نبوده و افراد سهام‌دار می‌بایست نسبت به قواعد و ضوابط معاملات بورس آگاهی و اشراف مناسبی را داشته باشند تا مغبون نگردند.

دارالافتا همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر استفاده از وای‌فای منازل بدون اجازه صاحب اینترنت، این عمل را جایز ندانست.

دارالافتا تاکید کرد که استفاده از اینترنت اماکن عمومی مانند فرودگاه‌ها، مراکز تجاری، هتل‌ها و رستوران‌ها، همایش‌ها و مانند آن جایز است اما تصرّف در اموال خصوصی مردم بدون اذن و رضایت مالک، جایز نیست.

مطالعه شرعی بورس تهران در قواویه موضوعه و مقایسه آن با قمار

با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 20 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.

مشخصات نویسندگان مقاله مطالعه شرعی بورس تهران در قواویه موضوعه و مقایسه آن با قمار

چکیده مقاله :

در این پژوهش به مطالعه شرعی بورس تهران در قوانین موضوعه و مقایسه آن با قمار می پردازیم. قمار عبارت است از قراردادی بین دو یا چند نفر مربوط به مسابقه ای با هر کیفیتی و هر آلتی به شرط وجود گرو یا عوض. امروز اوراق بهادار به عنوان بازاری رسمی و متشکل بررسی حکم شرعی معامله در بورس تلقی می گردد که سهم بسزایی در اقتصاد کلان کشورها بازی می کند. بورس ا وراق بهادار با جمع آوری نقدینگی از میان مردم باعث کاهش میزان تورم و جلوگیری از تخصیص نقدینگی به فعالیت های ناسالم اقتصادی می گردد وهمچنین با تقسیم مالکیت های بزرگ از طریق فروش سهام آنها به اهداف توزیع عادلانه تر درامدها و ایجاد احساس مشارکت در میان عموم افراد جامعه در فعالیت های تولیدی و تجارتی کمک زیادی می کند. بازی با آلات قمار توام با گرفتن عوض یکی از انواع مسلم قمار حرام است. این حرمت با استناد به منابع چهارگانه فقهی قابل اثبات می باشد. به بررسی حکم شرعی معامله در بورس عنوان نمونه ۲۱۹ سوره بقره، روایتی از امام رضا (ع) که یاسر خادم ایشان نقل می کند، اجماعی که بین علمای اسلام خاصه و عامه وجود دارد و عقل با توجه به مفاسد بسیار زیاد آن گویای حرمت این قسم قمار است. در این نوشتار سعی شده است تا با معاملات بورس اوراق بهادار علی الخصوص و با کنکاش و بررسی در مورد آنها، ماهیت حقوقی این معاملات مشخص گردد و با قمار مقایسه شود و همچنین معلوم گردد که آیا این بررسی حکم شرعی معامله در بورس معاملات قابلیت تطبیق با عقود معینی همچون بیع، وکالت، صلح و . را دارند یاانیکه آنها مانند عقد بیمه از عقود مستحدثه می باشند که هرکدام دارای احکام و شرایط خاص خودشان هستند. به هر وجه، لازم است مقنن، با ذکر تعریف وتبیین احکام و شرایط آنها به سردرگمی ها تشتت آراء پایان دهد و موجبات اطمینان سرمایه گذاران را هرچه بیشتر با شناسایی حقوق قانونی آنها در داد و ستد فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله

کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا LPCONF02_079 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:

نحوه استناد به مقاله :

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

واعظی، احمد و بیرجندی، فاطمه،1400،مطالعه شرعی بورس تهران در قواویه موضوعه و مقایسه آن با قمار،دومین کنفرانس بین المللی حقوق، روانشناسی، علوم تربیتی و رفتاری،تهران،https://civilica.com/doc/1257622

در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1400، واعظی، احمد؛ فاطمه بیرجندی )
برای بار دوم به بعد: ( 1400، واعظی؛ بیرجندی )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.

مدیریت اطلاعات پژوهشی

اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.

انتشار پاسخ رهبر معظم انقلاب به استفتائات جدید بهمن ماه/ حکم فعالیت در بازار فارکس و انجام بازی‌های قماری رایانه‌ای چیست؟

پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای استفتائات جدید بهمن ماه در موضوعاتی، چون خمس سهام عدالت، استفاده از اموال جاماندۀ دیگران و حکم فعالیت در بازار فارکس را منتشر کرد.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری استفتائات جدید (بهمن ماه) و پاسخ‌های حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را منتشر کرده است.

متن این استفتائات و پاسخ‌های حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی به شرح ذیل است:

برگزاری مراسم ازدواج در ایام قمر در عقرب

سوال ۱: با توجه به اینکه در هر ماه قمری، بعضی از روز‌ها قمر در عقرب است، آیا برگزاری مراسم ازدواج در این روز‌ها اشکال دارد؟

جواب: در ایام قمر در عقرب، اجرای صیغه عقد نکاح، کراهت دارد، اما برگزاری مراسم اشکال ندارد.

مسح سر بر موی آغشته به روغن

سوال ۲: آیا ژل و یا روغن مو مانع مسح سر در وضو است؟

جواب: اگر جرم و چربی داشته باشد که مانع رسیدن آب به محل مسح باشد، وضو با آن صحیح نیست و باید برطرف نماید و تشخیص آن به عهده مکلف است.

استفاده از سهم اینترنت دیگران

سوال ۳: آیا استفاده از اینترنت بی سیم دیگران، جایز است؟
با ذکر این نکته که مالک آن با وجود اینکه می‌تواند بر روی آن رمز بگذارد، اما این کار را نکرده و فرکانسی است که در فضا منتشر است و ما بدون زحمت می‌توانیم از آن استفاده کنیم.

جواب: بدون علم یا اطمینان به رضایت مالک، این کار جائز نیست و مجرد قرار ندادن رمز، مجوز انجام این کار نیست.

سوال ۴: خانمی پس از ازدواج به دلیل اختلاف با همسر خود، بیش از یک سال است که دور از وی زندگی می‌کند و به زودی از همسر خود طلاق می‌گیرد، آیا در شرایط فعلی یا بلافاصله بعد از طلاق، می‌تواند با مرد دیگری عقد موقت یا دائم بخواند؟

جواب: تا زمانی که صیغه طلاق با رعایت شرایط آن خوانده نشده و خانم، عدّه طلاق را سپری نکرده است، عقد ازدواج با شخص دیگر باطل است و زمان عدّه از وقتی محاسبه می‌شود که صیغه طلاق جاری شود، هرچند زن و مرد یک سال از هم دور باشند.

استفاده از اموال جامانده دیگران

سوال ۵: استفاده از مال به جا مانده از دیگران در امثال هتل‌ها یا خوابگاه دانشگاه و … که صاحب آن را نمی‌شناسیم، چه حکمی دارد؟

جواب: اگر بداند مالک از آن مال اعراض کرده یا نسبت به استفاده از آن راضی است، استفاده از آن اشکال ندارد، در غیر این صورت برداشتن آن مال جایز نیست، مگر اینکه به قصد رساندن آن به مالکش بردارد که در این صورت باید مال را حفظ کند و پس از تحقیق و یافتن مال ک، مال را به صاحبش بدهد و در صورتی که از یافتن مال ک آن مأیوس شود یا دسترسی به او ممکن نباشد، باید آن مال یا قیمت آن را به فقیر صدقه بدهد.

سؤال ۶:
۱. با توجه به اینکه واگذاری سهام عدالت به صورت اقساط (از محل سودِ حاصل از سهام)، بوده است آیا این سهام، متعلق خمس است؟ بر فرض وجوب، زمان تعلق چه زمانی است؟
۲. دولت برای برخی از اقشار ضعیف، قیمت سهام را با تخفیف محاسبه کرده و تفاوت قیمت را از محل منابع خود تأمین کرده است، آیا به مقداری که دولت تخفیف داده نیز خمس تعلق می‌گیرد؟
۳. حکم خمسِ سود‌هایی که قبل از آزادسازی (پس از سال ۹۵) حاصل شده و به افراد پرداخت شده یا نشده است، چیست؟

جواب:
۱) پس از آزاد شدن سهام عدالت، مقداری که قابل فروش است، در اولین سال خمسی، خمس آن به قیمتی که خریدار دارد، باید پرداخت شود.
۲) در این صورت نصف سهام، متعلق خمس است و نصف دیگر در حکم هبه است و خمس ندارد.
- در هر دو صورت قبل، کسانی که برای گذران زندگی نیاز به این سهام و سود حاصل از آن دارند به نحوی که با تخمیس آن، سود حاصل از مابقی، کفاف زندگی در حدّ شأن آن‌ها را نمی‌دهد، پرداخت خمس اصل سهام، واجب بررسی حکم شرعی معامله در بورس نیست.

۳) سود‌های مذکور جز درآمد سالی است که قابل وصول بوده است، که اگر در آن سال دریافت نشده و سال خمسی بر آن گذشته است، باید پس از دریافت، بلافاصله خمس آن پرداخت شود و اگر دریافت شده، حکم درآمد بین سال را دارد.

استفاده شخصی از اینترنت محل کار

سوال ۷: آیا استفاده از اینترنت محل کار برای کار شخصی جایز است؟

جواب: استفاده شخصی، جایز نیست و موجب ضمان است؛ مگر آنکه با اذن مسئولی باشد که شرعا و قانونا چنین حقی دارد.

انجام بازی‌های قماری رایانه‌ای

سوال ۸: آیا انجام بازی‌هایی که حکم قمار را دارند (مانند پاسور) به وسیله کامپیوتر یا مانند آن در نت نیز حرام می‌باشد؟

جواب: بازی‌هایی که به دلیل قمار بین دو طرف، حرام بوده اگر از طریق رایانه و به تنهایی باشد و برد و باختی در آن نباشد، فی نفسه جایز است.

حکم فعالیت در بازار فارکس

سوال بررسی حکم شرعی معامله در بورس ۹: آیا فعالیت در بازار فارکس (خرید و فروش ارز‌های خارجی) جایز است؟

جواب: بنا به گفته برخی کارشناسان، کارگزاران بازار معاملات بررسی حکم شرعی معامله در بورس ارز‌های خارجی، دو دسته‌اند:
دسته اول (که اکثر مدعیان کارگزاری از این دسته‌اند)، صرفاً یک صفحه مجازی در فضای اینترنت تشکیل داده‌اند و حضور واقعی در بازار مذکور ندارند، این گروه پول مشتریان را دریافت و برای اهداف و برنامه‌های خود استفاده می‌کنند و فقط یک صفحه اینترنتی برای مشتری اختصاص می‌دهند که مشتری در آن مشغول معاملات ظاهری می‌شود، بنابراین معاملات انجام شده غیر واقعی و باطل است و موجب ملکیت درآمد حاصل شده نمی‌گردد.
دسته دوم کارگزارانی هستند که حضور واقعی در بازار دارند و با پول مشتری اقدام به خرید و فروش ارز می‌کنند، که با رعایت ضوابط شرعی و قانونی، فی نفسه اشکال ندارد، ولی باید به نکات زیر توجه شود:
۱) معاملات باید به صورت خرید و فروش واقعی باشد، بنابراین اگر کسب درآمد صرفاً براساس پیش بینی نوسانات قیمت باشد، مشروع نیست.
۲) معاملات اهرمی" که با اعتبار گرفتن از کارگزار انجام می‌شود، اگر ماهیت قرض همراه با سود داشته باشد، ربا و حرام است.

شک در وضو پس از نماز

سوال ۱۰: اگر کسی بعد از نماز شک کند که وضو گرفته یا نه، وظیفه او چیست؟

جواب: نماز خوانده شده صحیح است، ولی باید برای نماز‌های بعدی وضو بگیرد.

سوال ۱۱: حق المارّه چیست؟ شرایط آن را بیان کنید.

جواب: کسی که در حال عبور به درختی میوه‌دار برسد با شرایط زیر می‌تواند از میوه آن بخورد:
بنا بر احتیاط واجب یقین به عدم رضایت مالک نداشته باشد.
به طور اتفاقی از آنجا عبور کند نه با قصد خوردن میوه.
ضرر و آسیب به درخت نزند و میوه‌ها را تلف نکند.
میوه را همان جا بخورد و با خود نبرد.
وارد ملک مانند باغ نشود.

شک در وضو پس از نماز

سوال ۱۲: اگر کسی بعد از نماز شک کند که وضو گرفته یا نه، وظیفه او چیست؟

جواب: نماز خوانده شده صحیح است، ولی باید برای نماز‌های بعدی وضو بگیرد.

مشخص نکردن مهریه در عقد

سوال ۱۳: عدم ذکر مهریه عمداً یا به خاطر فراموشی در عقد دائم و موقت، چه حکمی دارد؟

جواب: در عقد دائم، ذکر مهریه شرط نیست و اگر مهریه معین نشود، عقد صحیح است و چنانچه آمیزش جنسی صورت گرفته باشد زن مستحق مهر المثل است؛ ولی در عقد موقت تعیین و ذکر مهریه، جز ارکان عقد بوده و بدون آن عقد باطل است.