فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
سری فیبوناچی دنباله ای از اعداد است که هر عدد از مجموع دو عدد قبلی خود بدست می آید این دنباله بصورت زیر است.
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, …
شاید در نگاه اول این سری چیز خاصی نداشته باشد! اما آنچه دنباله فیبوناچی را مشهور کرده است نسبت هایی است که اعداد این دنباله با یکدیگر دارند که مهمترین آن، نسبت هر عدد از این دنباله به عدد قبلی خود است و هر چه این عمل را برای جملات فیبوناچی در تحلیل تکنیکال جلوتر این سری انجام دهیم این نسبت به یک عدد ثابت همگرا میشود. برای مثال در سری فیبوناچی، اعداد 20، 21 و 22 اُم به ترتیب عبارت است از: 6765، 10946، 17711 حال اگر هر عدد را به عدد قبلی خود تقسیم کنیم به جواب زیر میرسیم و همانطور که مشاهده میکنید تا رقم هفتم اعشار آن یکی است!
17711/10946 = 1.61803398
10946/6765 = 1.61803399
عدد 1.618 را نسبت طلایی یا همان Golden Ratio میگویند و شاید بتوان مهم ترین عدد در دنیا دانست! (عدد طلایی یک عدد گنگ و برابر است با 2/(5√+1)) خدا عاشق عدد 1.618 است! چرا که میتوانید این نسبت را در تمام مخلوقاتش پیدا کنید! از جزء به جزء بدن خودتان بگیرید تا الگوی مارپیچی حلزون، گل آفتابگردان و کهکشان ها، بگذریم! خدا روح مرحوم فیبوناچی را قرین شادی و رحمت کند! و به قول حضرت حافظ:
- خیز تا بر کِلکِ آن نقاش، جانافشان کنیم
- کاین همه نقشِ عجب در گردشِ پرگار داشت
کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
نسبت های فیبوناچی کاربرد زیادی در بازارهای مالی دارند و بررسی واکنش معامله گران نسبت به این اعداد در بحث حمایت و مقاومت باعث بهبود موفقیت در معاملات میشود. “هیچ قطعیتی در تحلیل تکنیکال وجود ندارد” استفاده از ابزارهای فیبوناچی در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال و تطابق آنها با یکدیگر صرفا میتواند باعث افزایش کارایی و کاهش تردید در تحلیل شود.
نسبت های مهم فیبوناچی
- 423.8% : از تقسیم هر عدد سری به سومین عدد قبل از خود بدست می آید.
- 261.8% : از تقسیم هر عدد سری به دومین عدد قبل از خود بدست می آید.
- 161.8% : از تقسیم هر عدد سری به عدد قبلی خود بدست می آید.
- 78.6% : جذر عدد 61.8 است!
- 61.8% : از تقسیم هر عدد سری به عدد بعدی خود بدست می آید.
- 38.2% : از تقسیم هر عدد سری به دومین عدد بعد از خود بدست می آید.
- 23.6% : از تقسیم هر عدد سری به سومین عدد بعد از خود بدست می آید.
تذکر: نسبت های 50% فیبوناچی در تحلیل تکنیکال و 100% و 200% جزء نسبت های فیبوناچی نیستند اما هنگام تحلیل مورد استفاده قرار میگیرند!
ابزارهای مهم فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
در بحث خطوط روند و حمایت و مقاومت، واکنش بازار به قیمت های گذشته این خطوط را بوجود می آورد و انتظار بازار، واکنش دوباره به آنها بود! اما با استفاده از ابزارهای فیبوناچی میتوان یک خط، منحنی و یا زمان خاص برای بازگشت یا ادامه دار بودن یک روند را ترسیم کرد که هیچ اجباری به حمایت و مقاومت بودن آنها نیست و صرفا بحث روانی دارد و استفاده از آنها بایستی به عنوان ابزار کمکی تحلیل تکنیکال و همراه با سایر ابزارها باشد و همپوشانی سطوح فیبوناچی با الگوهای قیمتی، خطوط حمایت و مقاومت، خط روند و… باعث افزایش اعتبار آنها خواهد شد و میتوان واکنش جدی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال تر بازار را انتظار داشت. در ادامه سعی میکنیم توضیح مختصری پیرامون ابزارهای فیبوناچی خدمت شما ارائه کنیم و در مقالات بعدی بصورت مجزا هر کدام از این ابزارها را همراه با مثال های عملی از بورس و سایر بازارهای مالی مورد بررسی قرار دهیم.
- ریتریسمنت (Fibonacci Retracement)
- اکستنشن (Fibonacci Extension)
- پروجکشن (Fibonacci Projection)
- اکسپنشن (Fibonacci Expansion)
- کمان ها (Fibonacci arcs)
- بادبزن (Fibonacci Fan)
- فیبوناچی زمانی
فیبوناچی ریتریسمنت (اصلاحی – داخلی)
قیمت ها در بازارهای مالی عموما بصورت ناگهانی با افزایش و یا کاهش مواجه نمیشوند و همواره روندها تمایل به اصلاح قیمت دارند برای مثال در یک روند صعودی قیمت سهام از 1000 تا 2000 افزایش پیدا میکند سپس تا 1700 کاهش و دوباره روند صعودی از سر گرفته میشود این اصلاح قیمت در روندهای نزولی نیز با افزایش قیمت ها رخ میدهد. اینکه این اصلاح قیمت تا چه سطحی رخ میدهد توسط سطوح فیبوناچی اصلاحی (بازگشتی) قابل شناسایی است بدین صورت که با شناسایی یک روند، نقاط سقف و کف قیمت آن را به یکدیگر وصل میکنیم که به عنوان سطوح 100% و 0% درنظر گرفته میشود سپس سطوح 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و 78.6% بین دو سطح 0% و 100% به عنوان خطوط اصلاحی احتمالی ترسیم میشود.
فیبوناچی اکستنشن (اصلاحی – خارجی)
در فیبوناچی بازگشتی – داخلی سطوح اصلاح همگی کمتر از 100% بودند یعنی در یک روند صعودی اصلاح قیمت کمتر از کف قیمتی نمیشد حال اگر اصلاح، اعدادی بالاتر از 100% را تجربه کند به آن فیبوناچی اکستنشن یا همان بازگشتی – خارجی میگویند و سطوح بازگشتی احتمالی به ترتیب 127.2%، 161.8%، 261.8% و 423.6% هستند.
فیبوناچی پروجکشن
پروجکشن به معنای تصویر کردن است و از این ابزار برای تعیین اهداف قیمتی در آینده استفاده میشود فرض کنید در یک روند صعودی قیمت از نقطه A فیبوناچی در تحلیل تکنیکال تا B افزایش داشته سپس با کاهش قیمت تا نقطه C فاز اصلاحی خود را پشت سر گذاشته و دوباره روند صعودی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال خود را شروع کرده باشد حال میتوان اهداف قیمتی جدید را با استفاده از فیبوناچی پروجکشن شناسایی کرد بدین صورت که سه فیبوناچی در تحلیل تکنیکال نقطه کف قیمت، سقف قیمت و پایان اصلاح را به یکدیگر وصل میکنیم تا سطوح 100%، 127.2%، 161.8% و 200% به عنوان اهداف احتمالی قیمتی در آینده ترسیم شوند.
فیبوناچی اکسپنشن
فیبوناچی انبساطی و پروجکشن تا حدودی شبیه به هم هستند و برای یافتن اهداف قیمتی بیشتر از 100% مورد استفاده قرار میگیرند تنها تفاوت در تعداد نقاط آنهاست بدین صورت که در فیبوناچی انبساطی تنها از 2 نقطه سقف و کف قیمتی استفاده میشود سپس ترازهای قیمتی 127.2%، 161.8%، 261.8% و 423.6% به عنوان اهداف احتمالی قیمت ترسیم میشوند. پس از شکست خطوط حمایت و مقاومت، تشکیل الگوهای قیمتی و … استفاده از این ابزار میتواند راهگشای معاملات جهت توقف ضرر یا شناسایی سود باشد.
فیبوناچی کمان ها
با استفاده از این ابزار میتوان کمان هایی را به عنوان سطوح حمایت و مقاومت بالقوه ترسیم کرد بدین صورت که ابتدا دو نقطه کف و سقف قیمت در یک روند را به یکدیگر وصل کنید این خط پایه به عنوان شعاع قوس اول، کمان 100% خواهد بود سپس کمان های 61.8%، 50% و 38.2% ترسیم و به عنوان سطوح اصلاحی روند درنظر گرفته میشوند.
فیبوناچی؛ قسمت بیست و پنجم آموزش تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال
فیبوناچی و سطح اصلاحی (ریتریسمنت)، اکستنشن و پروجکشن یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال در ارز دیجیتال است که به آموزش آن میپردازیم.
سطوح فیبوناچی موضوع جلسه بیست و پنجم آموزش تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال است. بسیاری از تحلیلگران در بازار رمز ارزها نیز از انواع مختلف این ابزار مانند سطوح اصلاحی (Retracement)، سطوح اکستنشن (Extension) و سطوح پروجکشن (Projection) در نمودارهای خود استفاده میکنند. در جلسه بیست و پنجم این دوره آموزشی، به معرفی سطوح Fibonacci میپردازیم.
اعداد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
سطوح فیبوناچی یکی از ابزارهای محبوب در تحلیل تکنیکال بوده که از دنباله ارائه شده توسط فیبوناچی (Fibonacci)، دانشمند و ریاضیدان قرن 13 میلادی، الهام گرفته است. دنباله اعداد فیبوناچی چنین هستند: 1 , 2 , 3 , 5 , 8 , 13 , 21 , … .
اعداد فیبوناچی ویژگیهای خاصی دارند که به روابط بین این اعداد اشاره دارد. در ادامه، بخشی از این روابط خاص را آوردهایم:
- جمع دو عدد متوالی برابر عدد با بعدی است. به عبارتی هر عدد در این سری، از جمع دو عدد قبلی خود بدست میآید. برای مثال جمع دو عدد 1 و 2 مساوی 3 است.
- تقسیم هر عدد بر عدد بعدی آن (بعد از 4 عدد اول) به عدد 0.61 میل میکند. برای مثال از تقسیم عدد 5 بر عدد 8، عدد 0.625 بدست میآید. همچنین ار تقسیم عدد اول این سری (1) به عدد دوم این سری (2) عدد 0.5 و از تقسیم فیبوناچی در تحلیل تکنیکال عدد 2 بر 3 نسبت 0.66 بدست میآید. این اعداد در تحلیل تکنیکال بسیار کاربردی هستند.
- از تقسیم هر عدد به عدد قبلی خود، نسبت 1.61 بدست میآید. این عدد نیز در روش تحلیلی فیبوناچی بسیار کاربردی است.
- از تقسیم هر عدد به دو عدد بعد از خود، نسبت 0.38 بدست میآید. البته هر چه اعداد بزرگتری را به هم تقسیم کنیم، عدد حاصله به این نسبت نزدیکتر میشود.
- از تقسیم هر عدد به دو عدد قبل از خود نیز نسبت 2.61 بدست خواهد آمد. این عدد نیز در روش فیبوناچی مورد استفاده قرار میگیرد.
یه طور کلی، تمامی اعدادی که در روش فیبوناچی و در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرند، استفاده از همین نسبت بین اعداد فیبوناچی است.
ابزارهای پرکاربرد Fibonacci در تحلیل تکنیکال
در تحلیل تکنیکال به طور مستقیم از سری اعداد فیبوناچی استفاده نمیشود؛ بلکه همانطور که در بالا اشاره شد، از نسبتها و روابط بین این اعداد استفاده میشود. برای مثال نسبت 0.5 یا 50 درصد، عددی بسیار پرکاربرد در این روش تحلیل برای سطوح اصلاحی است. معمولا در یک روند صعودی، اصلاح هر موج صعودی تا سطح 50 درصد فیبوناچی اتفاق میافتد. همچنین سطح 0.61 نیز به عنوان یک سطح بازگشتی شناخته میشود. 23.6 %، 38.2 % و 61.8% از دیگر سطوح پرکاربرد در این روش تحلیلی هستند. پس در این روش از نسبتهای سری اعداد فیبوناچی استفاده میشود. در ادامه بیشتر به این موضوع میپردازیم.
یکی از توصیههای جدی در تحلیل تکنیکال، معامله در جهت روند بازار است. با استفاده از خطوط فیبوناچی، میتوان ریسک معامله را به میزان قابل توجهی کاهش داد؛ به اینصورت که در اصلاح یک روند صعودی، خرید انجام شود تا از ادامه روند بیشترین بهره را برد.
سطوح فیبوناچی اصلاحی (ریتریسمنت)
دو شیوه استفاده از سطوح فیبوناچی در بین تحلیلگران رایج است. سطوحی اصلاحی فیبوناچی یا Fibonacci Retracement یکی از آنهاست. ابزار اصلاحی در واقع سطوح حمایتی و مقاومتی را نشان میدهد. این سطوح، خطوطی ثابت و افقی بر روی نمودار بوده که محدودههای احتمالی حمایت و مقاومت برای قیمت هستند. این سطوح را با یک عدد به صورت درصدی بیان میکنند و عبارتند از:
23.6 درصد، 38.2 درصد، 50 درصد، 61.8 درصد و 78.6 درصد.
تقریبا در تمامی پلتفرمهای تحلیل، ابزار فیبوناچی وجود دارد و نیازی به حفظ کردن و یا محاسبه فیبوناچی در تحلیل تکنیکال این درصدها نخواهد بود. حتما تاکنون متوجه شدهاید که این درصدها همان روابط بین سری اعداد فیبوناچی که در مقدمه این آموزش گفته شد، هستند.
سطح صفر و یک فیبوناچی بر روی هر قیمتی که بخواهید قرار میگیرند، اما جایگاه این دو عدد بسیار مهم بوده و اگر نقطه صفر و یک فیبوناچی را تغییر دهید، نتایج دیگری بدست خواهد آمد.
توصیه میشود که سطوح صفر و یک فیبوناچی بر روی آخرین روند قیمتی قرار بگیرد؛ به این صورت که سطح یک یا صد درصد فیبوناچی را در ابتدای روند و سطح صفر یا صفر درصد فیبوناچی را در انتهای روند قرار دهیم. تصویر زیر نحوه استفاده از ابزار اصلاحی Fibonacci را نشان میدهد.
همانطور که در نمودار بالا مشاهده میکنید، برای استفاده از ابزار سطوح اصلاحی فیبوناچی به منظور یافتن محل اتمام اصلاح قیمتی، بایستی سطح یک فیبوناچی را در ابتدای موج و سطح صفر را در انتهای موج قرار دهیم. بازگشت قیمت در یکی از سطوح اتفاق خواهد افتاد. در مثال بالا، قیمت بیت کوین از سطح 38 درصد برگشته است.
نکتهای که باید توجه کرد این است که نباید به صرف اینکه قیمت بر روی سطح 50 درصد فیبوناچی یا هر سطح اصلاحی دیگر قرار گرفته، اقدام به معامله کرد. هیچ الزامی وجود ندارد که قیمت از روی یکی از سطوح اصلاحی فیبوناچی بازگردد. بلکه فقط احتمال بازگشت قیمت از روی این سطوح وجود دارد. به همین خاطر بایستی این ابزار در کنار سایر ابزار تحلیلی استفاده شود.
سطوح فیبوناچی اکستنشن
سطوح اکستنشن فیبوناچی (Fibonacci Extension) شیوه دوم استفاده از سطوح فیبوناچی است. در اینجا نیز مانند سطوح اصلاحی از نسبت بین اعداد این دنباله استفاد میشود. سطوح اصلاحی فیبوناچی برای پیدا کردن مناطق احتمالی حمایت و مقاومت مورد استفاده قرار میگیرند، اما سطوح اکستنشن ابزاری به منظور پیدا کردن اهداف احتمالی روند فعلی بازار هستند.
سطوح اصلاحی فیبوناچی بین سطح صفر و یک ترسیم میشوند، اما سطوح اکستنشن بالای سطح یک یا صد درصد فیبوناچی قرار دارند. سطوح اصلی اکستنشن عبارتند از: 161.8 درصد، 261.8 درصد و 423.6 درصد.
همانند قبل، این سطوح به معنی اهداف قطعی روند فعلی بازار نیست، بلکه این ارقام صرفا اهداف احتمالی هستند. تصویر زیر نحوه استفاده از سطوح اکستنشن فیبوناچی را نشان میدهد.
ابزار فیبوناچی در زمینه تحلیل زمانی بازار نیز مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در روش الیوت، نسبتهای فیبوناچی کاربرد زیادی دارند.
در بخش انتهایی این دوره، به معرفی الگوهای کندل استیک خواهیم پرداخت.
*در صورت داشتن سوال، کاربران میتوانند آن را در گروه تلگرامی اکسچینو مگ مطرح نمایند.