اصول سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟

اصل چهارم

آشنایی با اصول مدیریت سرمایه

با توجه به رشد چشم‌گیر شاخص‌های بازار سهام طی سالیان اخیر، صاحبان سرمایه‌های خرد و کلان از اقشار مختلف و با هر میزان تخصص مالی، وارد بازار سرمایه شده‌اند. هرچند گزینه‌های مطمئن‌تری نظیر صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم وجود دارند اما، بسیاری از افراد به دلایل مختلف ترجیح می‌دهند که خودشان مستقیماً در بازار به خرید و فروش سهام بپردازند.

به منظور سرمایه‌گذاری آگاهانه، باید پیش از ورود به بازار آموزش دیده و ارکان اصلی فرآیند معامله‌گری یعنی تحلیل، روانشناسی و مدیریت سرمایه را به خوبی فرا بگیرید. یادگیری این مفاهیم، از طریق آموزش‌های تئوری و تجربه معامله‌گری در بازار بورس، حاصل می‌شود. در این میان، بخش مدیریت سرمایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا، مستقیماً با بقای افراد در بازار مرتبط بوده و به گونه‌ای می‌توان آن را ضامن حفظ و رشد سرمایه معامله‌گران دانست. برای پیاده سازی قوانین مدیریت سرمایه در بازار بورس، عملکرد سیستماتیک و تفکر منطقی فرد الزامی است. قطعاً معامله‌گری که این مفهوم را به خوبی درک نموده و اجرایی کند، از آرامش روحی بیشتری حین داد و ستد برخوردار است زیرا، با درنظر گرفتن تمام ریسک‌های ممکن اقدام به سرمایه‌گذاری می‌نماید و همین موضوع یکی از سنگ بناهای اصلی موفقیت در بازار مالی است.

مدیریت سرمایه چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف جامع و کلی ارائه کنیم، دانش و مهارت سرمایه‌گذاری با ریسک حداقل در راستای کسب بازدهی حداکثر را مدیریت سرمایه می‌نامند. هدف اصلی مدیریت سرمایه در وهله اول، کنترل ریسک و حفظ دارایی است. از این جهت در برخی از منابع آموزشی، مدیریت سرمایه به همان مدیریت ریسک نیز تعبیر می‌شود. به بیان ساده‌تر، مفهوم مدیریت سرمایه این است که برای بدست آوردن بازدهی مورد انتظار خود باید مقدار ریسک مشخصی متقبل شوید؛ طبق اصول حرفه‌ای معامله‌گری و به منظور جلوگیری از وقوع ضررهای سنگین و غیر قابل تحمل، باید پیش از ورود به موقعیت معاملاتی مقادیر این بازده و ریسک معلوم و به گونه‌ای متعادل شده باشند که در مقابل انتظار برای کسب سودی اصول سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟ معقول، ضرر کمی پیش روی شما باشد.

اعمال صحیح قوانین مدیریت ریسک در فرآیند معاملات، می‌تواند در راستای کاهش ضرر و زیان تأثیر به ‌سزایی داشته باشد. ترکیب یک استراتژی معاملاتی کارا و مدیریت سرمایه، ضمن پیش‌گیری از وقوع ضررهای سنگین و غیر منتظره، به مرور زمان منجر به رشد سرمایه شما خواهد شد. اعمال مدیریت ریسک در معاملات سهام و سایر ابزارهای مالی، تابع قوانین واحد و مشخصی نیست و از یک فرد تا دیگری متفاوت است. در واقع جزئیات و نحوه اعمال مدیریت سرمایه، تا حد زیادی به دیدگاه سرمایه‌گذاری، اهداف مالی، طرز تفکر و روحیات شخص بستگی دارد. بر اساس چنین معیارهایی، رویکرد سرمایه‌گذاران در قبال ریسک را تشخیص داده و آن‌ها را در دو دسته کلی ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر تقسیم می‌کنند.

در نتیجه معامله‌گران باید از قواعد مدیریت ریسکی استفاده کنند که متناسب با شخصیت سرمایه‌گذاری آن‌ها باشد و در این زمینه نمی‌توان برای همگان نسخه‌ای واحد تجویز نمود. بطور مثال؛ میزان پذیرش ریسک معامله‌گران کوتاه مدتی در هر موقعیت معاملاتی نسبت به افرادی که دیدگاه بلند مدت دارند، کاملاً متفاوت است.

بسیاری از افراد، با رویای یک شبه ثروتمند شدن وارد بازار سهام شده و انتظار دارند ظرف مدت کوتاهی، سرمایه خود را چند برابر کنند! چنین سرمایه‌گذارانی را حتی نمی‌توان شدیداً ریسک پذیر نامید زیرا، مفهوم ریسک اصلاً برای آن‌ها تعریف نشده است و در محاسبات ذهنی خود صرفاً به سود می‌اندیشند. چنین شخصی حتی ممکن است مدتی معاملات سوددهی را نیز تجربه کند اما، در نهایت به دلیل عدم رعایت مدیریت سرمایه و پذیرش بدون محدودیت ریسک، سرمایه خود را به نابودی می‌کشاند. به راستی می‌توان ادعا نمود؛ یکی از اصلی ترین وجوه تمایز معامله‌گران موفق با سایرین، رعایت اصول مدیریت سرمایه است.

امروزه برای مدیریت ریسک روش‌های مختلفی وجود دارد. شیوه‌های کلاسیک بیشتر بر محاسبات ساده متمرکز بوده و مدل‌های جدید نظیر روش پروفسور بالسارا، غالباً بر اساس جداول و فرمول‌های پیچیده ریاضی بنا شده‌اند. همگی این روش‌ها مبتنی بر ارزیابی ریسک موقعیت‌های معاملاتی بصورت انفرادی و در نهایت تعیین چهارچوب‌های مشخص برای محدوده ریسک پذیری معامله‌گران می‌باشند.

ارکان اصلی مدیریت سرمایه در بازار سهام

هرچند برای مدیریت سرمایه روش و فرمول مشخصی وجود ندارد اما برای تدوین قوانین مدیریت ریسک و ارزیابی دقیق موقعیت‌های معاملاتی در بازار، شاخص‌های مرسومی وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• ریسک
• بازده
• حجم معاملات
• نسبت بازده به ریسک
• نسبت افت سرمایه

به منظور انجام معاملاتی اصولی و موفقیت آمیز، موارد اول تا چهارم را باید برای هر موقعیت معاملاتی و الزاماً پیش از ورود، بررسی نموده و در مورد آن‌ها تصمیم‌‌گیری کنیم. در واقع پس از مشخص نمودن این موارد مشاهده می‌کنیم که نقاط خروج و حداکثر سود و زیان مورد انتظار از موقعیت معاملاتی مذکور، با دقت معین می‌شوند. به وضوح می‌بینیم که مدیریت سرمایه در راستای موفقیت هر استراتژی معاملاتی نقش کاملاً حیاتی ایفا می‌نماید که چشم‌ پوشی از آن نتیجه‌ای جز شکست در پی نخواهد داشت. حال پس از شرح مفهوم و اهمیت مدیریت سرمایه در بازارهای مالی و ذکر ارکان اصلی آن به بیان برخی از قواعد مرسوم و توصیه‌های رایج در این زمینه می‌پردازیم؛

• پیش از ورود به معامله، باید ریسک و بازده مورد انتظار از آن را تعیین کنید.
• محاسبات مقادیر ریسک و بازده، تابع مستقیمی از نقاط خروج احتمالی و حجم معاملات می‌باشد.
• طبق اصول سرمایه‌گذاری و توصیه بزرگان بازار، حداکثر مقدار ریسک در هر موقعیت معاملاتی، نباید از ۳ درصد بیشتر شود!
• حداقل مقدار مجاز نسبت بازده به ریسک، برابر ۱ می‌باشد و در غیر این صورت، ورود به معامله خطای بزرگی است.
• در صورت نیاز به داشتن چندین موقعیت معاملاتی باز به صورت هم‌زمان، باید حداکثر ریسک قابل تحمل را بین این معاملات تقسیم نمود.
• زمانی که به بازدهی نجومی معاملات اعتباری و اهرمی می‌اندیشید، ریسک سنگین و چند برابری آن‌ها را نیز مد نظر داشته باشید!
• آستانه تحمل افت سرمایه حساب معاملاتی خود را به طور دقیق مشخص نموده و زمانی که به دلیل چندین معامله زیان‌ده میزان افت سرمایه شما به محدوده خطر رسید، بدون تعلل فرآیند معاملات خود را برای مدتی متوقف کنید.

در مجموعه مقالات آتی مدیریت سرمایه در بخش بلاگ آسان بورس، مفاهیم ریسک، بازده، نسبت‌های مرتبط با مدیریت سرمایه و… به تفصیل توضیح داده خواهند شد.

بهترین گزینه سرمایه گذاری در دوران تورم چیست؟

شرایط اقتصاد کلان یک کشور، عامل بسیار مهمی برای انتخاب نوع سرمایه‌گذاری قلمداد می‌شود؛ طوری که سرمایه گذاری در دوران تورم قطعا با سرمایه‌گذاری در دوران رکود متفاوت خواهد بود. به عبارت دیگر، تورم را می‌توان یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عوامل در انتخاب نوع سرمایه‌گذاری عنوان کرد. به طور خلاصه تورم، افزایش سطح عمومی قیمت‌هاست و در تمامی تعاریفی که برای تورم مطرح کرده‌اند، ویژگی صعودی و نامنظم بودن افزایش قیمت‌ها اشاره شده است.

در واقع تورم باعث کاهش قدرت خرید مردم می‌شود بنابراین در چنین وضعیتی تلاش برای حفظ ارزش سرمایه و دارایی بسیار اهمیت دارد.

سرمایه‌گذاری در بازارهایی مثل مسکن، طلا، سکه، ارز و اوراق بهادار می‌تواند راه‌حل مناسبی برای این هدف باشد، اما باید توجه کرد که هر یک از این ابزارهای سرمایه‌گذاری، شرایط، ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خودشان را دارند اما در شرایط رکود و تورم اقتصادی، تمام این گزینه‌ها باید به دقت بررسی شوند و مناسب‌ترین آنها که با درجه ریسک‌پذیری شما، هماهنگی بیشتری دارد، انتخاب شود.

همواره این نکته اصولی مدیریت ریسک را در نظر بگیرید که ابزارهای مختلفی را در سبد سرمایه‌گذاری خود قرار دهید و به قول بزرگان این حوزه، همه‌ی تخم مرغ‌های خود را در یک سبد قرار ندهید و در بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید. هر چند در سال گذشته، سرمایه‌گذاری در بورس طرفدار بسیاری پیدا کرد، ولی با توجه به اینکه، خیلی از این افراد تازه‌کار بودند و اصول سرمایه‌گذاری در بورس را نمی‌دانستند، بعضا با تجربه‌ای بسیار تلخ، این بازار را برای همیشه ترک کردند.

قبل از هر چیز، ذکر این نکته ضروری است که کسب دانش و مهارت معامله‌گری در بازاری که قصد سرمایه‌گذاری دارید، می‌تواند جلوی ضررهای هنگفت شما را بگیرد.

بورس سهام، گزینه‌ی محبوب سرمایه گذاری در دوران تورم

در شرایطی تورمی اقتصاد کشور، سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار، با توجه به مزایایی که دارد، یکی از گزینه‌های مناسب تلقی می‌شود. البته باید دقت شود، صنایع و سهامی انتخاب شود که وابستگی بیشتری به نرخ ارز داشته باشند. توصیه می‌شود در تمام مراحل سرمایه‌گذاری خود، نقش مشاور و مشورت گرفتن، اصلا نباید دست‌کم گرفته شود.

شاید سوال کنید که اگر زمان کافی برای کسب دانش تخصصی و رصد بازار را نداشته باشیم، راهکار چیست؟

مانند همه کشورهای پیشرفته، مردم در چنین شرایطی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم را انتخاب می‌کنند. طبق یک اصل، هر چه شما ریسک بیشتری را متحمل شوید، انتظار کسب سود بیشتری نیز دارید. بنابراین، با توجه به مقدار ریسکی که ابزارهای بازار سرمایه دارند، انتظار سودآوری آنها نیز متفاوت است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز، درجه ریسک متفاوتی دارند. برای مثال، صندوق درآمد ثابت، کمترین ریسک و صندوق‌های سهامی اصول سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟ بیشترین ریسک را دارند. اما این مزیت را دارند که سرمایه خود را در اختیار یک تیم متخصص و حرفه‌ای که دائما فرصت‌های بازار را رصد می‌کند، گذاشته‌اید. هر چند صندوق‌های درآمد ثابت ممکن است کمترین سود را برای شما شناسایی کنند ولی معمولا بیشتر از سود سپرده‌های بانکی، برای سرمایه‌گذاران عایدی دارند.

آیا بانک گزینه‌ی مناسبی برای سرمایه گذاری در دوران تورم است؟

همانطور که قبلا هم اشاره کردیم، حداقل ویژگی که یک سرمایه‌ گذاری در دوران تورم باید داشته باشد، این است که بتواند حداقل به اندازه مقدار تورم، سودآوری داشته باشد تا از سرمایه ما در برابر کاهش ارزش محافظت کند. از آنجایی که معمولا نرخ سود سپرده‌های بانکی در دوران تورم کمتر از مقدار تورم است، این نوع سرمایه‌گذاری توصیه نمی‌شود مگر اینکه استراتژی شما این باشد که برای مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری خود، بخشی از سرمایه خود را در بانک سپرده کنید. برای مثال، افرادی که در سال‌های گذشته، بانک را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کردند، در بهترین حالت، ممکن است 23 درصد سود سالیانه دریافت کرده باشند، حال آنکه تورم بیش از 40 درصد بوده است. با این اوصاف، حداقل 17 اصول سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟ درصد از تورم جامانده است.

سرمایه‌گذاری در مسکن، ارز و طلا چطور؟

سرمایه‌گذاری در بازارهایی مثل مسکن، طلا و ارز نیز مانند بورس، به کسب دانش و مهارت نیاز دارد. هر چند در شرایط تورمی اقتصاد کشور، این بازارها هم با افزایش قیمت روبرو می‌شوند ولی توجه به ریسک‌های این بازارها می‌تواند ما را در انتخاب بهترین گزینه‌ها راهنمایی بیشتری کند. به طور کلی انتخاب گزینه‌های متنوع سرمایه‌گذاری، یکی از سخت‌ترین انتخاب‌ها است و به تحقیق و بررسی فراوان نیاز دارد اما این دقت و نکته‌سنجی در زمان تورم باید بیشتر باشد چرا که انتخاب نادرست، هزینه فرصت بالایی خواهد داشت و ممکن است منجر به از دست رفتن سرمایه یا به وجود آمدن ضرر و زیان بزرگی شود.

سرمایه گذاری در بازار نوظهور ارزهای دیجیتال

سرمایه‌گذاری در رمزارزها یا همان ارز دیجیتال مثل بیت کوین و اتریوم، نیز می‌تواند یکی از روش‌های مناسب برای سرمایه گذاری در دوران تورم باشد. اما فراموش نکنید ورود به این بازار، بدون تحقیق و یادگیری مفاهیم اولیه و کاربردی آن، قطعا قدم زدن بر لبه پرتگاه خواهد بود. سرمایه‌گذاری مستقیم در بازار ارزهای دیجیتال و وارد کردن همه سرمایه، برای افراد مبتدی، اصلا تصمیم عاقلانه‌ای نیست.

برای یادگیری اصول این بازار علاوه بر خواندن مطالب و مقالات مرتبط، می‌توانید از افراد با تجربه و متخصص در این زمینه نیز مشورت بگیرید. گرفتن مشاوره درباره‌ی روش‌های سرمایه‌گذاری جدید در روند اصول سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟ تصمیم‌گیری صحیح موثر است و احتمال اشتباه و خطا را کاهش می‌دهد.

به طور کلی بررسی شرایط اقتصادی به شما کمک می‌کند صنایعی که رونق بیشتری دارند را شناسایی کنید. آن چیزی که در سرمایه گذاری در دوران تورم اهمیت دارد، بررسی همه جانبه‌ی شرایط اقتصادی و تقسیم سرمایه در بازارهای مختلف است. بسیاری از موارد هم چون شرایط سیاسی بر نوسانات بازار ارز و طلا و غیره تاثیر بسیار زیادی دارد؛ بنابراین دنبال کردن اخبار سیاسی داخلی و خارجی، در تحلیل درست‌تر ما نقش ایفا می‌کند.

سخن پایانی

همانطور که گفته شد، ابزارهای زیادی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد و هر کدام از آنها، شرایط، ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خودشان را دارند و برای موفق بودن در سرمایه‌گذاری به هیچ وجه نمی‌توان نقش تخصص و تسلط بر آن بازار را نادیده گرفت. با این حال، ممکن است زمان کافی برای کسب دانش تخصصی اقتصاد و رصد بازار را نداشته باشید و به دنبال راهکار بگردید.

سامانه مدیریت ثروت مانو، طرح‌های متنوع سرمایه‌گذاری ارائه می‌کند که افراد بدون نیاز به کسب دانش تخصصی و صرف زمان، به صورت غیرمستقیم، بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری را انتخاب کنند.